De ontwikkelmomenten in je leven gaan vaak volgens een bepaald patroon. Het is een (mini)reis die je aflegt, met hindernissen, helpers, beproevingen, en ook de smaak van dat iets lukt, dat je op de goede weg bent. Dit patroon is ontdekt door de schrijver en hoogleraar mythologie Joseph Campbell en komt voor in verhalen uit alle culturen en windrichtingen. Hij noemde het ‘De Reis van de Held’.
Campbell inspireerde er de hele wereld mee. Zo gebruiken grote namen als Walt Disney en Steven Spielberg het thema en de verschillende fasen van de reis als belangrijke basis voor hun verhalen.
Dat de Reis van de Held zo aanspreekt is op zich niet verwonderlijk. Het thema spreekt immers een verlangen aan dat ieder van ons koestert.
In ieder mens zit een diep verlangen zichzelf te zijn – of meer te worden. Om je leven in te richten op basis van jouw behoeften en volgens je eigen visie. Je niet bovenmatig te laten leiden door de verwachtingen van je omgeving, onverwerkte emoties of belemmerende patronen van vroeger. Om je eigen identiteit verder te ontdekken en ontwikkelen.
In zijn Reis van de Held onderscheidt Campbell een aantal stappen. Niet alle verhalen bevatten alle stappen. Sommige gaan maar over één stap, andere vertellen de hele reis zoals het bekende verhaal van Odysseus. Aan de hand van de tekening (prachtig gemaakt door Annette Bezemer) zal ik de reis kort toelichten met voorbeelden.
Ik bespreek hier de reis van de heldin: reis van de held toegespitst op vrouwen. Dit wordt uitgebreider beschreven in het heerlijke boek De Reis van de heldin van Edith de Wit (aanrader!). Per stap geef ik een voorbeeld uit het sprookje van Roodkapje.
Proloog
Heldin in torentje, het leven kabbelt voort, kan ook gouden kooitje zijn
Afhankelijke wereld waarin de heldin in haar ontwikkeling wordt beperkt. Eigen keuze of gedwongen?
Roodkapje: gewoon lekker rondom huis in haar vertrouwde omgeving
Uitnodiging
Onverwachte gebeurtenis: uit balans. Keuze maken. Niet kiezen is ook een keuze!
Roodkapje: vraag om mandje met eten te gaan brengen bij oma
Weerstand
Verstandiger om in het torentje te blijven?
Morgen weer een dag 😉
Weerstand in geval van Roodkapje per sprookjesversie anders. In meeste versies gehoorzaamt Roodkapje haar moeder, maar met de tegenwoordige Roodkapjes kun je wel eens een ander antwoord krijgen, zoals: waarom ga je zelf niet, ik heb geen zin om te fietsen, ik ben nu net lekker aan het Playstationnen, et cetera.
Mentor
Moed en vertrouwen versterken: bv petemoei die Assepoester haar baljurk geeft
Roodkapje: moeder die haar adviseert op het pad te blijven. Bij 7 belangrijke momenten ook al gekeken welke mentoren toen een rol speelden.
Over de drempel
Torentje echt verlaten, geen weg terug. Soms geeft je mentor je net dat duwtje in de rug over de drempel. Wat heb jij nodig om de drempel over te gaan?
Roodkapje gaat het bos in.
Pad der proeven
Nieuwe wereld, beproevingen, nieuwe vaardigheden
Roodkapje gaat toch van het pad af. Leert haar eigen weg te vinden, komt uiteindelijk bij oma.
Verloving met de prins
Eerste successen. Geef je jezelf daar wel eens complimenten voor? Of kijk jij altijd naar wat er nu weer moet gebeuren?
Roodkapje komt aan bij oma. Eind goed, al goed?!
Het verraad
In vriendschappen, relaties, werk. Je hebt het gevoel dat je er alleen voor staat. Je dacht dat alles lekker ging, en ineens word je ontslagen, gaat je man vreemd, roddelen je collega’s over je.
Roodkapje denkt dat degene die in bed ligt oma is, maar het blijkt de wolf te zijn.
De put
Op zoek naar eigen kracht, jezelf hervinden. Ruimte nodig om tot jezelf te komen.
Roodkapje wordt opgegeten door de wolf.
Dood en wedergeboorte
In de put ontmoet je je alter ego, de schaduwzijde, die er ook mag zijn (bv krijsende heks). Afscheid nemen van oude dat niet meer helpend is (iets of iemand).
Roodkapje: ontdekt dat oma ook in de buik zit. Intuïtie niet goed gevolgd: wel vragen gesteld aan oma over haar grote oren en mond maar verder niet over nagedacht.
Terugkeer
Heldin herboren, uit het donker naar het licht. Nieuwe vaardigheden. Mentor weer aanspreken?!
Roodkapje: bevrijd door de jager. Hulp vragen mag. Je hoeft niet alles alleen te doen. Roep ook hier weer gerust een mentor in.
Op de troon
Thuiskomst, terug naar gewone leven, maar wel veranderd: wijzer, andere dingen kunnen, dankbaar, inzichten willen delen.
Roodkapje: weet dat ze haar eigen weg kan vinden, dat ze meer op haar intuïtie/gevoel mag vertrouwen en dat er hulp nabij is als de nood het hoogst is. Het naïeve meisje is er niet meer, wel een zelfbewust Roodkapje die zich niet meer door de wolf in de luren laat leggen.
